پراش اشعه ایکس (قسمت سوم)

محاسبه ابعاد سلول واحد با استفاده از پیک xrd

اندازه سلول واحد به فاصله بین اتمی مرتبط است و هر چیزی که فاصله بین اتمی را دستخوش تغییر کند، باعث تغییر محل پیک می شود. تغییر دما و تنش سبب تغییر فاصله بین اتمی می شوند.

شکل1- تاثیر تغییر فاصله بین اتمی در محل پیک حاصل

مقایسه داده های تجربی XRD با الگوهای مرجع جهت شناسایی فاز

شکل2- تشخیص نمونه مجهول از روی پیک های حاصل از XRD با الگوهای مرجع

  • محل و شدت پیک ها باید با رفرنس مطابقت داشته باشد.
  • اندکی عدم تطابق با رفرنس (هم محل پیک و هم شدت نسبی) به دلیل خطاهای آزمایشگاهی قابل اغماض است.
  • شدت پیک بستگی به تعداد فوتون X – ray مشاهده شده توسط دتکتور در یک زاویه خاص دارد که با نوع دستگاه و خطاهای آزمایشگاهی مربوط می شود.

برای شدت نسبی پیک ها، شدت مطلق هر پیک را به شدت مطلق پیک با بیشترین ارتفاع تقسیم و به درصد تبدیل کنید. شدیدترین پیک حاصل را پیک %۱۰۰ می گویند.

  • داده های تجربی باید حاوی تمام قله های اصلی ذکر شده در الگوی مرجع باشند

شکل3- الگوی مرجع

  • تاثیر کانفورمیشن بر روی پیک های xrd

 همان طور که قبلا گفتیم از پراش اشعه X  در آنالیز نمونه های کریستالی استفاده می شود حال می خواهیم عوامل موثر در درصد کریستالی نمونه را ذکر کنیم.

  • تاکتیسیتی (نحوه ی آرایش زنجیره های پلیمری )

آرایش زنجبره ها در میزان کریستالینیتی ترکیب موثر بوده است، هرچه آرایش زنجیر ها به سمت ایزو تاکتیک رفته ساختار منظم تر شده و درصد کریستالیتی بالاتر رفته و شدت پیک حاصل بیش تر شده است اما هرچه آرایش زنجیرها بی نظم تر شود پیک حاصل پهن تر می شود .

شکل4 – تاثیر تاکتیسیتی بر شدت پیک های حاصل از نمونه پلپیمری

  • تاثیر سرعت سرد نمودن نمونه بعد از حرارت دادن
  • هرچه سرعت سرد کردن کمتر باشد درصد کریستالینیتی بالاتر رفته و پیک های حاصل از نمونه با درصد کریستالی بالا تیز تر می باشد.

شکل 5- پیک xrd نمونه آمورف (PET)

منبع: واحد تحقیق و توسعه آریا پلیمر پیشگام

دیدگاه خود را در میان بگذارید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند *