مهندس سعید روغنی، عضو هیات مدیره انجمن صنایع پلیمر استان اصفهان

اگربه دنبال اقتصادی هستیم که بتواند پس از یک دوره کوتاه‌مدت با اقتصاد جهانی هماهنگ شود، باید زیرساخت‌های آن هم فراهم شود. یکی از اصلی‌ترین ابزارهای جهانی‌سازی اقتصاد یکپارچگی قیمت مواد اولیه در ایران با قیمت‌های بین المللی است.با توجه به این موضوع، متاسفانه بخش سیاست‌گذار در کشور ما به دلیل برخی از محدودیت‌ها در چند سال گذشته مجبور به استفاده از مکانیزم‌هایی شده که این هماهنگی با اقتصاد جهانی را دستخوش تغییراتی کرده است. اما در حال حاضر و با توجه به گشایش‌هایی که در اقتصاد به وجود آمده است باید کم کم دستورالعمل‌های زائد دست و پاگیر اقتصاد به حاشیه برده شود.

یکی از این دستورالعمل‌ها که باید مورد بازنگری قرار گیرد دستورالعمل تنظیم بازار محصولات پتروشیمی است. در این نوشتار قصد نقد بند ۵ تبصره۵ این دستورالعمل را داریم که یکی از بندهایی است که به راحتی می‌تواند صنایع تکمیلی را در جهت جهانی‌سازی با مشکلات عدیده‌ای مواجه کند، در این بند آورده شده است که اگر قیمت تمام شده محصول یک پتروشیمی در ایران بالاتر از قیمت جهانی تولید شود آن پتروشیمی می‌تواند با ارائه ادله لازم به سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و پس از تایید آن سازمان نرخ اعلامی را به عنوان مبنای قیمت پایه در بورس کالا مشخص کند. مشکل این تبصره در این است که پتروشیمی‌ها هیچ‌گاه خود را مکلف به اصلاح سیستم‌های خود و بالا بردن بهره‌وری در سازمان خود نخواهند دانست و همه هزینه سوء مدیریت و مشکلات مدیریتی خود را به صنایع تکمیلی و پایین‌دستی تحمیل می‌کنند.

مشکل عمده دیگر در این تبصره، بالا رفتن قیمت محصولات ساخته شده در صنایع تکمیلی است که بزرگترین مشکل را در بخش صادرات این محصولات و حتی فشار بر مصرف‌کنندگان داخلی وارد می‌کند، لذا با توجه به موارد فوق و اصول رقابت باید مجوز تغییر مبنای قیمت را از کلیه ذینفعان گرفته و باید فقط و فقط یک روش برای قیمت گذاری محصولات پتروشیمی در بورس کالا مجاز باشد و آن هم قیمت گذاری مطابق بند الف ماده ۵ هم دستورالعمل.

‌لازم به ذکر است که این دستورالعمل شامل ۱۷ صفحه بوده که در آن تبصره‌های متعددی آورده شده است و همین تطویل این دستورالعمل می تواند برداشت های مختلفی را از آن ایجاد کند که همه این برداشت‌ها میتواند به نحوی باعث آسیب رسیدن به بخشی از ذینفعان مربوطه باشد لذا پیشنهاد کلی این است که این دستورالعمل به شایستگی خلاصه شده و تا جای ممکن تبصره و بند های غیر ضرور حذف شود و فقط بر اساس یک روش مشخص و قابل احصا مطابق بند الف ماده ۵ همین دستورالعمل قیمت گذاری در بورس کالا انجام پذیرد.