پلی‌یورتان‌ها بهترین پلیمرهای شناخته شده برای استفاده در ساخت فوم‌ها هستند. اگر شما اکنون روی یک صندلی راحتی نشسته باشید، بالش آن به احتمال زیاد از فوم پلی‌یورتان ساخته شده است. اما پلی‌یورتان‌ها چیزی بیش از یک فوم هستند.
پلی‌یورتان‌ها به تنهایی، فراگیرترین خانواده از پلیمرهای موجود هستند. پلی‌یورتان‌ها می‌توانند الاستومر باشند و نیز می‌توانند به عنوان رنگ به کار روند. همچنین این مواد می‌توانند به صورت لیف یا چسب وجود داشته باشند. این خانواده از پلیمرها در همه جا دیده می شوند. اسپاندکس، یک پلی‌یورتان عجیب و شگفت‌آور است. فوم پلی یورتان یکی از پرکاربردترین مواد پلیمری است. این مقاله به بررسی فوم پلی یورتان می پردازد.
پلی‌یورتان‌ها در زنجیر اصلی‌شان یک اتصال یورتانی دارند. اما هر پلیمری که در زنجیر اصلی اش پیوند‌های یورتانی دارد می‌تواند یک پلی‌یورتان باشد. پلی‌یورتان‌های پیچیده‌تری نیز وجود دارند. پلی یورتان ها از واکنش دی ایزوسیانات ها با دی الکل ها به دست می آیند. به‌طورکلی ماده پلی یورتان در بسیاری از صنایع کاربر دارد و ویژگی اصلی آن توانایی ظهور در ماهیت‌های مایع و جامد است.
فوم پلی یورتان
این فوم از دو ماده اصلی پلی ال و ایزوسیانات که هر دو ماهیت مایع دارند تشکیل شده‌اند. پس از ترکیب، این دو ماده باهم واکنش می‌دهند و به‌صورت فوم گسترش می یابند (شکل 1) و پس از مدتی جامد می‌شوند. این خشک شدن سریع، باعث ایجاد عایقی نسبتاً دائمی خواهد شد که نه ترک می‌خورد و نه تغییر شکل می‌دهد. اگر فوم فراتر از منطقه موردنظر گسترش بیابد، فوم اضافی را می‌توان به اندازه موردنظر برش داد. یکی از کاربردهای فوم پلی یورتان، عایق‌کاری اجسام است (شکل 2 و 3).
1- تشکیل فوم پلی یورتان
2- عایق کاری دیوار با فوم پلی یورتان
شکل 3- اصلاح فوم شکل گرفته
کاربری عایق های پلی یورتان
- عایق سرد، مناسب برای کانال های هوا و سیستم های خنک کننده
- مناسب برای عایق کاری سیستم های کرایوجنیک
- مناسب برای ساندویچ پنل ها
- مناسب برای عایق کاری مخازن بزرگ و خطوط لوله بسیار حجیم
- مناسب برای عایق کاری شکل های پیچیده و یا مکان هایی که دسترسی به آنها مشکل است
- مناسب برای ساپورت های تحت فشار زیر لوله ها
- قابلیت بازیافت عایق های پلی یورتان و استفاده مجدد از آنها در عایق کاری
مزایای عایق های پلی یورتان
- هدایت حرارتی کم که از تمامی مصالح عایق متداول دیگر کمتر است
- وزن سبک
- استحکام بالا
- قابلیت بسیار زیاد در پذیرش تغییر در فرمولاسیون جهت برآورده کردن انتظارات کاربردی
- چسبندگی قوی به بسیاری از مواد
- نفوذپذیری کم در برابر بخارآب
- مقاومت حرارتی بالا
- قابلیت فوم شوندگی در محل برای پر کردن شکل‌های پیچیده
- قابل تولید در رنج وسیعی از چگالی است. به‌طوری‌که چگالی این فوم از ۸ کیلوگرم بر مترمکعب به بالا قابل‌دسترس است.
معایب عایق های پلی یورتان
- نیاز به ضخامت ها و قطرهای بیشتر برای عایق کاری (نسبت به عایق های سرد دیگر چون الاستومری)
- در صورتی که نیاز به پلی یورتان تزریقی باشد، اپراتور کارآزموده و تجهیزات مخصوص الزامی است
- اگر دمای کاری از محدوده دمای مجاز بالاتر برود، مقاومت حرارتی پلی یورتان به شدت پایین می آید
- قابلیت شعله ور شدن دارد و در صورت آتش سوزی و شعله ور شدن، گازهای سمی تولید می کند
- گردزا – بلوک ها و اشکال از پیش ساخته عایق های پلی یورتان، گردزا هستند و تولید غبار می کنند
گردآوری: فاطمه حیدری
دیدگاه خود را در میان بگذارید